Wat in 1992 begon met een kleine tentoonstelling van schilderijen die patiënten maakten om hun ervaringen op kunstzinnige wijze te verwerken, is inmiddels uitgegroeid tot een galerie en kunstuitleen voor professionele kunstenaars met een psychiatrische achtergrond: Beeldend Gesproken.
De kunstuitleen ontstond in ziekenhuis Santpoort, viel lang onder de koepelorganisatie Arkin en is sinds 2013 een zelfstandige stichting die zonder subsidies het hoofd boven water houdt. Directeur Monique Cornelissen: “We doen dat door kunst uit te lenen, te verkopen en onze galerie te verhuren als locatie voor evenementen en vergaderingen.”
Ook de medewerkers
Niet alleen de kunst waar het bij Beeldend Gesproken allemaal om draait, stamt van mensen met een psychiatrische achtergrond. Ook de organisatie met 20 medewerkers wordt deels gevormd door mensen uit de doelgroep. “Ongeveer 50% van het team heeft – in aansluiting op onze kunstenaars – een psychiatrische achtergrond.”
De overige medewerkers zijn vrijwilligers die het leuk vinden om met kunst en de doelgroep te werken en graag een steentje bijdragen aan de samenleving. “We werken in 2- of 3-tallen. Zo garanderen we de continuïteit. We zijn immers een professioneel bedrijf met circa 1.500 werken van ruim 120 kunstenaars in de collectie. Het werk gaat altijd door, ook als medewerkers een keer uitvallen.”
Leerzaam
In de teams werken mensen met en zonder een beperking samen. Dat is voor beide partijen heel leerzaam en gebeurt op basis van gelijkwaardigheid. Alle werkzaamheden – bijvoorbeeld het onderhouden van de contacten met de kunstenaars, het selecteren van de kunstwerken voor de collectie en het maken van exposities – worden zowel door medewerkers met als zonder psychiatrische achtergrond gedaan.
“De belastbaarheid verschilt van medewerker tot medewerker en die moet je natuurlijk goed in de gaten houden. Omgaan met mensen met een psychiatrische achtergrond is niet altijd eenvoudig. Het doet een beroep op je inlevingsvermogen: leren omgaan met verschillen tussen mensen, en die verschillen als feit accepteren. Het belangrijkste is elkaar te respecteren. Als het lukt om iemand die niet zo vanzelfsprekend in het leven staat, een goede plek te geven in ons team, is dat heel verrijkend. Daar worden we blij van!”