Al in 1993 maakte Medica Europe B.V., producent van en handelaar in medische disposables, afspraken met de vakbond over het plaatsen van mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. In 2000 is een pilot gestart met het detacheren van vijf SW’ers vanuit de IBN-groep. De ervaringen waren zo positief dat de samenwerking werd geïntensiveerd. Joop vertelt over het proces en de PSO, Wim vult vooral aan met de praktische ervaringen op de werkvloer.
Ten tijde van de krappe arbeidsmarkt in 2001 hebben we besloten een grotere groep productiemedewerkers van IBN te detacheren in onze vestiging in Oss. En tot op heden ligt de selectie van geschikte kandidaten hier bij de IBN-groep. Wij leveren de vacature en zij weten door de jarenlange samenwerking precies wie we nodig hebben. Dat werkt heel goed.
Integratie van SW-medewerkers in de bedrijfsvoering.
In het begin viel het niet mee de grotere groep SW-medewerkers in 2001 te introduceren. Vooral de samenwerking tussen reguliere medewerkers en SW-gedetacheerden stuitte in het begin op weerstand. ‘Onbekend maakt onbemind’. Daardoor was er te weinig zicht op wat iemand kan en wie iemand is met een achterstand tot de reguliere arbeidsmarkt. Onder andere door informatiebijeenkomsten verzorgd vanuit IBN ontstond onderling veel meer begrip.
Het eerste half jaar hebben we veel mensen verschoven in de zoektocht waar ze pasten. We hebben toen ook afscheid moeten nemen van mensen bij wie het niet lukte een geschikte plek te vinden. Nu zit iedereen op zijn plek, allemaal in een ruimte, de Cleanroom, mede dankzij de herinrichting van het productieproces. Het kritieke stuk van het proces is grotendeels in handen van reguliere medewerkers. Daarbuiten wordt een breed pakket aan werkzaamheden gedaan door de SW-medewerkers.
Ze zijn onderdeel van het echte bedrijfsproces, wat positief uitpakt voor hun eigenwaarde. Ze zijn er trots op om te produceren voor ziekenhuizen en te zeggen dat ze werken bij Medica. Iedereen draagt dezelfde (cleanroom-)jassen, de mensen pauzeren samen, vieren bedrijfsfeesten met elkaar en er is voor iedereen een kerstpakket. Het onderscheid tussen reguliere en SW-medewerkers is klein. Zo’n 60 tot 70% van de SW-medewerkers werkt al bij ons sinds 2001. Bij de reguliere medewerkers is het verloop zo goed als nul.
We gaan voor de langdurige inzet.
De doorstroom naar een vast dienstverband wordt wel beperkt door wet- en regelgeving. De mensen willen bijvoorbeeld hun SW-indicatie houden, dat biedt zekerheid.
Productiewerkzaamheden: multifunctionele inzet en routine
We produceren en verhandelen disposables voor de operatiekamer, de intensive care, anesthesie, de centrale sterilisatiefdeling, radiologie en cardiologie, o.a. custom procedure trays, handschoenen, toedieningssystemen, operatiejassen, reinigings- en desinfectiemiddelen, hygiëneproducten, disposable instrumentarium e.d.
De nieuwe instroom start vaak met inpakken. Dan kijken we of er meer mogelijkheden zijn, zoals magazijnwerk, inclusief heftruck, of werk in het pickordermagazijn. Ook het sealen van producten behoort tot de mogelijkheden. Ongeveer een kwart van onze SW-medewerkers is multifunctioneel in de Cleanroom. Anderen hechten meer aan routine en zekerheid, willen niet teveel verandering. We kijken naar de grenzen van hun mogelijkheden, rekening houdend met de verschillende beperkingen, waaronder autisme, psychische beperkingen of doofheid.
Een productieleidster van de IBN-groep verzorgt de begeleiding. Zij voert de POP-gesprekken en grijpt in bij zeldzame excessen. De procesbesturing gebeurt door reguliere medewerkers.
In de productielocatie van Ommen vormen de SW-medewerkers de flexibele schil. Dit is nodig door de wisselende capaciteitsvraag die een kleine groep, weinig flexibele productiemedewerkers (vaste uren en contracten) moet opvangen. Door de geringe omvang begeleiden we hier zelf.
Werkervaringsplaatsen
Recent hebben we de eerste ervaring via UWV opgedaan met de doelgroep uit de Participatiewet. Door ons sociale klimaat en de grote ervaring die we hebben met kwetsbare mensen en het denken in mogelijkheden in plaats van beperkingen, is dit nu mogelijk.
De werkervaringsplaats is in beginsel voor de mensen zelf om bijvoorbeeld weer een werkritme op te bouwen. De beschikbare plaatsen zijn binnen en buiten de productieomgeving, zoals huismeester of kantoormedewerker. Het afbreukrisico kan door recente wetgeving groter zijn bij deze doelgroep. We moeten met deze groep verdere ervaring opdoen, waarbij de loonwaardemeting nog verder moet uitkristalliseren.
Positieve ervaringen met SW-krachten in pilot leiden tot PSO 3 niveau
Toen TNO ons in 2012 benaderde met het initiatief van de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO), vonden we dat een goede aanleiding om ons extern als sociaal verantwoord ondernemer te profileren. Bezoekers reageerden immers positief op onze werkwijze en de medewerkers zijn er trots op. We zagen PSO als een erkenning voor de inzet van mensen met afstand tot arbeidsmarkt. In 2012 hebben we het eerste certificaat behaald. Na twee jaar is het certificaat wederom verlengd op trede 3. Inmiddels is het certificaat een bewijs van invulling van MVO en social return bij aanbestedingen voor klanten en toeleveranciers.
Wat levert het Medica op?
- De PSO certificering is een erkenning voor alle medewerkers, die trots zijn op het resultaat
- We hebben hierdoor efficiëntere werkprocessen
- De PSO-audit levert handige tips en verbeterpunten. Ook is het een bewijs van invulling van MVO en social return naar medewerkers en klanten
- Klanten waarderen onze sociale aanpak. We krijgen positieve reacties, zoals van gemeenten die aan de slag willen en bij ons komen kijken. We kunnen deze positieve beweging zo ook breder inzetten.
Tips voor andere werkgevers:
- Begin en leer door trial en error, kijk waar je uitkomt. Er is meer mogelijk dan je denkt. Het vraagt extra aandacht, maar dat is maar ietsje meer dan voor andere reguliere nieuwe medewerkers. Je verdient het terug door een bedrijfscultuur waar betrokkenheid in alle opzichten centraal komt te staan
- Werk aan je samenwerking met de toeleverancier.