Nadenken over een écht inclusieve arbeidsmarkt


inclusie

De Normaalste Zaak is altijd bereid om politiek Den Haag gevraagd en ongevraagd van advies te voorzien. Met onze inmiddels jarenlange inzet voor een inclusieve arbeidsmarkt hebben we ook wel enig recht van spreken. Met de verkiezingen in aantocht, lijkt het me een goed moment om eens opnieuw na te denken over inclusiviteit.

Voor iedereen die invloed wil uitoefenen op het beleid van een volgende regering is dit een cruciale periode. De politieke partijen bereiden hun verkiezingsprogramma’s voor, programma’s die de basis zullen vormen voor het regeerakkoord. Kortom, een ideaal moment om eens opnieuw na te denken over arbeidsmarkt en over de positie van de honderdduizenden mensen die op afstand van de arbeidsmarkt staan.

De afgelopen jaren zijn een aantal stappen gezet: het Sociaal akkoord, de Participatiewet én de Quotumwet hebben het onderwerp ook bij werkgevers op de agenda gezet. Veel werkgevers zijn bereid aan de slag te gaan en te investeren in mensen die een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben. Maar is de ‘inclusieve arbeidsmarkt’ daarmee een feit? Ik denk het niet.

Indeling in doelgroepen

Zou het niet mooi zijn als iedereen met een serieuze afstand tot de arbeidsmarkt kansrijker wordt? Dus niet alleen de mensen die nu vallen onder de Participatiewet (en niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen), maar ook ex-gedetineerden, ex-kankerpatiënten, niet-westerse allochtonen, laag opgeleide ouderen en last but not least vluchtelingen.

Waarom moeten er voor elke ‘doelgroep’ aparte stimuleringsmaatregelen en eigen acties zijn? Voor werkgevers is dat alleen maar verwarrend. Bovendien weet ik uit ervaring dat de ene werkgever meer heeft met (soms zelfs een passie voor) vluchtelingen, een ander met ex-gedetineerden, en weer een ander met arbeidsbeperkten, terwijl het sommige echt niets uitmaakt. Die willen gewoon een gemotiveerde werknemer en/of iets goeds doen voor de samenleving. Laten we er nu eens voor zorgen dat al deze mensen onder één regeling vallen en een passend opstapje krijgen aangeboden.

Eenduidige afspraken

Zou het niet nog mooier zijn als de gemeenten en de landelijke overheid hier dezelfde koers in zouden varen? Onder het motto Nederland inclusief maken gemeenten en rijksoverheid eenduidige afspraken over de brede doelgroep en een eenvoudige basisset aan stimuleringsmaatregelen.

Van straffen naar belonen

Wie gedrag wil veranderen, kan beter belonen dan straffen. Dat is eigenlijk altijd zo. Daarom wordt het tijd om werkgevers te belonen die meer dan gemiddeld bijdragen aan een inclusief Nederland. Dat zou onder andere kunnen door bedrijven meer kans te geven op opdrachten, ze financieel te stimuleren (via de fiscus) en door werkgevers op andere manieren in het zonnetje te zetten.

Het zijn geen wereldschokkende veranderingen die ik hier voorstel – eerder kleine en logische stapjes om de arbeidsmarkt open te breken – en sowieso is het alleen het begin van de discussie, waarvan ik overigens zeker weet dat onze partners er een nuttige en stimulerende bijdrage aan zullen leveren.

Bert van BoggelenBert van Boggelen
Bert van Boggelen is oud bestuurder-directeur CNV vakcentrale. Als kwartiermaker van De Normaalste Zaak doet hij op deze plek regelmatig verslag van zijn ervaringen.E-mail: bertvanboggelen@denormaalstezaak.nl
Tel: 06-51534933