Prinsjesdag en Miljoenennota: meer aandacht voor een inclusieve arbeidsmarkt, maar wat doet de overheid zélf?


“Wie van buiten naar de Nederlandse samenleving kijkt, ziet op het eerste gezicht een aantrekkelijk land met goede voorzieningen en een sterke economie, ingebed in krachtige internationale structuren die beschermen en welvaart brengen. Maar achter dat positieve beeld gaat de permanente opdracht schuil om te blijven werken aan kansengelijkheid, bestaanszekerheid en perspectief.”

De Miljoenennota

Al vrij snel in de Troonrede noemde de koning het belang van kansengelijkheid. En vooral dus de opdracht aan ons allemaal om hier aan te (blijven) werken. Een opdracht die De Normaalste Zaak – het netwerk voor inclusieve werkgevers – al jaren als haar belangrijkste taak ziet.

Werkgever kan de mouwen opstropen

Inmiddels weten we dat je met goede intenties alleen er niet komt. Werkgevers die diversiteit willen laten werken, hebben daar bepaalde kennis en vaardigheden voor nodig. Het is dan ook goed om te zien dat in de begroting voor komend jaar middelen beschikbaar zijn voor bestaande en nieuwe initiatieven om werkgevers hierin te faciliteren. Denk aan:

  • Het programma Verdere Integratie op de Arbeidsmarkt (VIA) waarmee arbeidsmarktdiscriminatie wordt tegengegaan. Dankzij verschillende pilots weten werkgevers steeds beter hoe zij bijvoorbeeld objectief kunnen selecteren.
  • De regionale mobiliteitsteams (RMT’s) blijven beschikbaar, zij het nog steeds als tijdelijke maatregel. Ook komend jaar kunnen werkgevers hier aankloppen voor onder andere instroomtrajecten voor nieuwe medewerkers die – bijvoorbeeld na langdurig niet gewerkt te hebben – weer werkfit willen worden.

Mooie voorbeelden van maatregelen die werkgevers ondersteunen bij het bouwen van inclusieve organisaties. En dan komt nu de ‘maar’…

Mag het wat ambitieuzer?

Maar waar zijn de maatregelen die de overheid zélf kan treffen om de arbeidsmarkt eerlijker en inclusiever te maken? Wanneer wordt nu eindelijk eens die bureaucratische ruis uit het systeem gehaald, waar al zo lang op wordt gehamerd? Bijvoorbeeld…

  • Er zijn tal van instrumenten en regelingen waarmee werkgevers mensen met een kwetsbare positie werk kunnen bieden, maar in de praktijk werpen ze juist drempels op. Het is een oerwoud aan regelingen, met grote verschillen per doelgroep én per gemeente. Neem jobcoaching. De beschikbaarheid en gestelde eisen zijn overal weer net even anders.
  • En dat treft dan nog de werkgevers die de weg naar werkgeversdienstverlening überhaupt gevonden hebben. Het overgrote deel weet niet van het bestaan van een WerkgeversServicepunt. Veel wordt bedacht en uitgevoerd zonder de werkgever erbij te betrekken.
  • Dat terwijl werkgevers grote behoefte aan inzicht in de zogenoemde ‘kaartenbakken’. Het gaat tenslotte om mensen. Wie zijn zij? Wat kunnen zij? Welk werk zien zij zichzelf doen? Wat willen zij leren? Publieke dienstverleners kunnen dit inzicht nog altijd niet bieden, temeer omdat zij zelf het overgrote deel van de niet-werkenden niet goed in beeld hebben. En zo zijn er een hele hoop matches die niet worden gemaakt.

De impact van de begroting op een meer inclusieve arbeidsmarkt zal dus helaas beperkt zijn. En dat terwijl we zo graag willen dat iedereen die wil en kan werken, daadwerkelijk ergens een mooie baan kan bemachtigen. We blijven wachten op het moment dat het kabinet hier écht werk van gaat maken en ondertussen gaan wij door met leren, experimenteren en doen. Uit volle overtuiging natuurlijk, alleen misschien wat minder snel dan we zouden willen.