Jaarlijks worden duizenden leerlingen in het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs klaargestoomd voor een volgende stap in hun leven. Voor de ene leerling is dat een vervolgopleiding, andere leerlingen kunnen niet wachten om aan het werk te gaan. Hoewel hun motivatie doorgaans groot is, hebben zij het vaak moeilijker om aansluiting te vinden op de arbeidsmarkt. Gelukkig zijn er steeds meer regionale initiatieven waarin de werelden van het onderwijs en die van werkgevers bij elkaar worden gebracht, zodat jongeren vaker en sneller op een plek komen die ze verdienen.
Leestijd: 5 minuten
Eén van deze initiatieven is PROVSO.WORKS; een succesvol innovatiefonds dat een brug slaat tussen het PRO- en VSO-onderwijs en werkgevers in de arbeidsmarktregio Rotterdam Rijnmond. Wat maakt dat de aanpak van dit fonds zo veel succesverhalen oplevert? En hoe kunnen ook andere regio’s met deze aanpak aan de slag?
Wat doet het innovatiefonds precies?
Wanneer leerlingen goed en met de juiste aandacht vanuit school naar werk worden begeleid, is de kans op uitval en het moeten terugvallen op een uitkering veel kleiner. PROVSO.WORKS financiert innovatieve arbeidsmarktgerichte projecten die toeleiden naar concrete, duurzame en echte banen. Vanaf de start is Annette van Waning betrokken. Eerst als kwartiermaker en sinds oktober 2020 in de functie van fonds- en programmadirecteur. Annette had zelf geen kennis van het onderwijs, maar is wél ondernemend en creatief. “Toen ik werd benaderd, lag er een convenant dat de PRO- en VSO-scholen hadden ondertekend, maar er was nog geen gezamenlijk plan”, vertelt Annette. “Om de samenwerking succesvol te laten zijn, vonden wij het met elkaar belangrijk dat de samenwerking vorm en inhoud zou krijgen in de vorm van een innovatiefonds met als entiteit een stichting. Vooral vanuit de gedachte dat je met een aparte entiteit echt sámen plannen kunt uitvoeren. In de oprichtingsfase is veel tijd een aandacht besteed aan het op één lijn krijgen van alle betrokkenen, zoals de schoolbesturen, de stuurgroep en de innovatiecommissie. We hebben intensief over de randvoorwaarden gesproken. Wat stoppen we erin en wat krijgen we ervoor terug? Wat is ieders rol?”
De 3 belangrijkste succesfactoren van PROVSO.WORKS
1. Doordat het fonds wordt gefinancierd door scholen die het convenant ‘(Samen) Werken Loont’ hebben ondertekend, lag er al een basis voor een gezamenlijke ambitie;
2. Projectaanvragen worden procesmatig behandeld en beoordeeld;
3. De betrokkenen hebben verschillende achtergronden en vullen elkaar aan met kennis en expertise.
Projectaanvragen
Een belangrijk punt waar afspraken over zijn gemaakt, is het proces rondom de projectaanvragen. Annette: “Een van de voorwaarden is dat bij een projectaanvraag minimaal twee scholen vanuit twee verschillende schoolbesturen betrokken moeten zijn. Het voorstel moet gaan over een innovatief idee, in samenwerking met een werkgever. Met toeleiding naar werk als hoofddoel. In het voorstel moet duidelijk worden wat er nodig is aan kennis, uren, geld en middelen. De innovatiecommissie bekijkt de aanvragen met een positieve, kritische blik: is er een duidelijk beeld van hoe de samenwerking wordt vormgegeven? Wat is de toegevoegde waarde voor de leerling en voor de werkgever? Zijn er genoeg uren voor de begeleiding van leerlingen? En hoe wordt het project gefinancierd? Na een positief advies van de innovatiecommissie ligt het besluit om groen licht te geven bij het bestuur. Als een projectvoorstel groen licht krijgt, gaan de indieners de uitvoerende fase in. Dat gaat gepaard met een startgesprek, voortgangsgesprekken en evaluatiemomenten. Die contactmomenten zijn belangrijk, want er komen altijd onvoorziene dingen op je pad. Het gaat dan niet alleen over hoe goed je samenwerkt, maar ook over hoe flexibel je kunt zijn.”
Succesverhalen
Neem het project Pizzaiolo. Hierin werken scholen HPC Charlois en het Maximacollege samen met het bedrijf Domino’s Pizza. Jongeren uit het PRO en VSO worden opgeleid tot professionele pizzabakkers, maar dan niet via de ‘standaardroute’ die meestal begint bij dozen vouwen en pizza’s bezorgen. Nee, in het project Pizzaiolo is bij één van de scholen de werkomgeving helemaal nagebouwd en beginnen de jongeren direct met het écht leren maken van pizza. De leeromgeving komt exact overeen met de werkvloer, zodat de praktijk geen verrassingen meer oplevert. De leermeester is een docent van de school, die speciaal voor dit project bij Domino’s stage is gaan lopen om eerst zelf de kneepjes van het vak te leren. “Een prachtig voorbeeld”, vindt Annette. “En ook hier zag je het belang van samenwerken en flexibiliteit. Tijdens een verbouwing moest de school de nagebouwde productielijn tijdelijk elders onderbrengen. Dat ging niet zonder slag of stoot. Voorop staat dat er inmiddels tien leerlingen actief participeren in dit project en ook al stagelopen bij Domino’s.”
Zo’n 2,5 jaar geleden werd Duco W. Jonckheer, supervisor bij Domino’s Pizza Rotterdam, door één van de scholen benaderd met de vraag of Domino’s plek heeft voor stagairs. Hij kon toen nog niet vermoeden dat deze samenwerking zou uitgroeien tot een groot project met een exact nagebouwde productielijn. Hoe ervaart Duco deze samenwerking?
“Wij hebben altijd ruimte voor stagiairs, we konden gelijk drie leerlingen een plek aanbieden. Wij werken voornamelijk met jongeren, altijd vanuit de insteek dat we iedereen een kans willen geven, ook als er eerst twijfel is of ze met het team mee kunnen komen. Ik had nog weinig kennis over het praktijkonderwijs, maar ik merkte in ieder geval dat deze jongeren super enthousiast waren en binnen een paar weken goed meedraaiden. Hun enthousiasme sloeg over op hun medeleerlingen. Toen mede daardoor het idee voor Project Pizzaiolo werd geboren, dacht ik gelijk; supervet! Natuurlijk waren er ook wat haken en ogen, denk aan het juridische stuk rondom de merknaam en dat de pizza’s in de nagebouwde lijn niet verkocht mogen worden. Daar hebben we goede afspraken over gemaakt. De pizza’s worden op school opgegeten of gaan naar gezinnen die het minder breed hebben. Een docent van de leerlingen heeft drie weken lang vier dagen per week bij ons stage gelopen. Met de managers, die meestal maar iets ouder waren dan haar leerlingen, had ze binnen no time de grootste lol. Zij gaf vervolgens haar kennis door aan de leerlingen. Dat deze leerlingen nu al op school pizza’s leren maken, zie ik als een groot voordeel. Ik zie dat ze tijdens hun stage daardoor veel makkelijker en sneller in het bedrijfsproces meekomen. Ze zijn minder zoekende en veel zelfverzekerder! Het doel is altijd dat ze uiteindelijk bij ons in dienst komen, zonder dat we daar al te veel druk op leggen. Ik vind het heel mooi om te zien hoe deze jongeren een toekomstperspectief krijgen en hoe ze daarvan genieten.”
Ook vanuit de onderwijshoek klinkt enthousiasme. Jamie Visser, directeur Scholengroep HPC Rotterdam, vertelt: “Het innovatiefonds zorgt voor een andere dynamiek. Je werkt met scholen boven bestuurlijk samen aan inclusief werkgeverschap. Zo creëer je niet alleen kansen voor leerlingen in het bedrijfsleven, maar zijn we als school ons er ook van bewust dat we zelf ook werkgevers zijn. Wij hebben zelf ook medewerkers uit de doelgroep banenafspraak in dienst, waaronder eigen oud-leerlingen.”
Goed voorbeeld doet volgen?
Als je dit zo hoort, zou je willen dat er op meer plekken in het land dergelijke initiatieven worden opgestart. Heeft Annette een idee hoe dit geïnitieerd kan worden? “Eigenlijk heb je door het hele land wel samenwerkingsverbanden tussen PRO- en VSO-scholen”, zegt Annette. “Zij moeten ten eerste bereid zijn om tijd en geld vrij te maken voor een dergelijk initiatief. Ga met elkaar in gesprek en verken de mogelijkheid en de bereidheid om een gezamenlijk initiatief als een fonds op te richten. De scholen waar ik mee werk dragen een deel van de ESF- en SZW-baten af aan het innovatiefonds. Maar misschien zijn er ook regio’s waar de gemeente een steentje kan bijdragen. Het is immers ook in het belang van de overheid dat jongeren een baan vinden.”
Tenslotte nog een advies van Annette: laat iemand van buiten het onderwijs de kar trekken. “Ik ervaar het namelijk als een groot voordeel dat ik zelf niet uit het onderwijs kom. Ik zie geen barrières, maar vooral kansen. De mensen uit de stuurgroep werken met hart en ziel in het onderwijs en weten juist weer ontzettend veel over de inhoud. Ik stel vragen en maak gebruik van hun kennis en pak gelijk door. Ik denk in structuren en bouw nieuwe samenwerkingen op. Zo vullen we elkaar goed aan!”
Meer informatie
Meer weten over het innovatiefonds PROVSO.WORKS? Neem dan een kijkje op de website (www.provso.works) of neem contact op met Annette van Waning, fonds- en programmadirecteur: annette@provso.works.
Ben jij werkzaam in de onderwijssector en wil je weten welke inclusieve initiatieven er nog meer zijn? Meld je aan voor onze bijeenkomst op 24 maart!
*De stichting Innovatiefonds PROVSO.WORKS is in de arbeidsmarktregio Rotterdam Rijnmond een initiatief van de volgende PRO en VSO scholen: LMC/HPC, CVOAccent, BOOR, Blick op Onderwijs, Yulius, Horizon, Galilei Onderwijsgroep.
Gerelateerde Berichten:
