Te veel werkgevers hebben grote moeite om genoeg kandidaten te vinden om de 100.000 banen voor mensen met een beperking in te vullen. Dat is al langer het geval en een oplossing is nog niet in zicht. Juist daarom moeten we dit probleem luid en duidelijk benoemen.
Vorige week hadden we een enerverende bijeenkomst bij EY in Amsterdam. Met zo’n 200 betrokken werkgevers bespraken we de problemen die werkgevers ondervinden met staatssecretaris Klijnsma van SZW en Tof Thissen, de nieuwe voorman van het UWV.
Zo presenteerden we de resultaten van een onderzoek bij Albert Heijn. Daaruit bleek dat de UWV’s niet in staat zijn om Albert Heijn van genoeg Wajongers te voorzien om hun ambitie – eind 2016 2000 Wajongers aan de slag – te realiseren. Drie jaar geleden trokken we bij een vergelijkbaar onderzoek dezelfde conclusie. Dat is zorgelijk.
En dat geldt niet alleen voor Albert Heijn. PostNL kampt met het probleem dat de sociale werkplaatsen steeds minder mensen ter beschikking stellen om in de distributiecentra in te zetten. En ik kan nog wel meer voorbeelden opnoemen van werkgevers die maar geen kandidaten vinden. Er is werk genoeg, echt, maar de aanbodkant moet heel snel verbeteren. Laten we gewoon eerlijk zijn.
Eerlijk zijn
De vraag is langzamerhand of de overheid alleen in staat is om die grote pool met Wajongers te ontsluiten, te filteren en te matchen met werkgevers. Of moeten we accepteren dat er een betonnen bestand is van mensen die we niet kunnen vinden, en die dus nooit meer aan het werk zullen gaan? Het lijkt me iets dat we coûte que coûte moeten zien te voorkomen.
Dat brengt me nog bij een ander punt. Tot nu toe hebben we het gehad over de werkzoekenden met een Wajong- of SW-status. Sinds 1 januari geldt de Participatiewet en melden werkzoekenden met een arbeidsbeperking zich bij het gemeenteloket. Het UWV bepaalt of deze werkzoekende in aanmerking komt voor een van de 100.000 banen uit het Sociaal akkoord. De situatie is nijpend, want het leeuwendeel van de mensen die door de gemeente zijn doorverwezen blijkt na keuring zelfstandig het minimumloon te kunnen verdienen. Het doelgroepregister droogt daardoor op.
De conclusie is dan toch dat we veel te ver zijn doorgeschoten in dat doelgroepenverhaal. Aan de ene kant worden kwetsbare mensen met een enorme afstand tot de arbeidsmarkt buiten de banenafspraak gehouden, en aan de andere kant kunnen werkgevers niet voldoende kandidaten vinden. Laten we met elkaar het gesprek aangaan en een situatie creëren, waarbij alle kwetsbare mensen op de arbeidsmarkt mee mogen tellen voor werkgevers. Daar wordt toch iedereen beter van?
Don’t shoot the messenger
Misschien word ik als de boodschapper van dit slechte nieuws als negatief en kritisch in de hoek gezet, dat moet dan maar. Want het is nodig om dit verhaal duidelijk te vertellen en de problemen te benoemen. Nu is het hoog tijd om samen te werken aan snelle verbetering waarin we alle mogelijke oplossingen open en eerlijk een kans geven. Op de bijeenkomst vorige week hebben we onze boodschap duidelijk overgebracht. Niet om te zeuren, niet omdat er aan werkgeverskant geen verbeterpunten zijn, maar wel als noodzakelijke stap om tot een echte oplossing te komen.
Bert van Boggelen is oud bestuurder-directeur CNV vakcentrale. Als kwartiermaker van De Normaalste Zaak doet hij op deze plek regelmatig verslag van zijn ervaringen.E-mail: bertvanboggelen@denormaalstezaak.nl
Tel: 06-51534933