Verzuimpreventie en re-integratie – 5 inzichten die aantonen hoe belangrijk de zorgplicht van werkgevers is

De afgelopen maanden hebben werkgevers zich tijdens de ‘preventiesessies’ kunnen verdiepen in het thema preventie van uitval door psychische klachten. We zoomden tijdens de eerste online sessie in op fase 1: het creëren van een gezonde werkomgeving. De daaropvolgende sessies gingen over het signaleren van klachten en over met wie je kunt samenwerken rondom preventie. Op 7 december bespraken we de laatste fase: wat als na alle inspanningen uitval onvermijdelijk blijkt, hoe kun je dan als werkgever bijdragen aan het herstel en de re-integratie van de medewerker?

Hans de Wit, zelfstandig bedrijfsarts en gespecialiseerd in ziekteverzuim, gaf de deelnemende werkgevers een aantal belangrijke lessen en inzichten mee. De belangrijkste? Denk niet dat iemand een tijdje ‘rust gunnen’ dé oplossing is.

Inzicht 1: als iemand uitvalt door psychische klachten, is het belangrijk dat je als leidinggevende inzicht krijgt in de oorzaak

“Als iemand uitvalt, kun je concluderen dat er iets niet goed is gegaan. Het is logisch dat je hier bepaalde beelden bij hebt, maar… toets deze ook. Mensen zijn geneigd zichzelf als voorbeeld te stellen, waardoor je misschien een beeld vormt die niet overeenkomstig is met de situatie van de medewerker. Als je de oorzaak weet te achterhalen, kun je vervolgens op zoek naar een oplossing.”

Inzicht 2: leidinggevenden die een uitgevallen medewerker bewust even met rust laten doen dat uit goede bedoelingen, maar deze houding draagt niet bij aan het herstel

“De primaire reactie is vaak: we gunnen de medewerker tijd en rust. Wanneer rust wordt geïnterpreteerd als ‘ik laat je met rust’ kan dat ervoor zorgen dat je het contact met hem of haar verliest en dat moet je absoluut zien te voorkomen. Daar staat tegenover dat alles wat onrust veroorzaakt, het herstel in de weg staat. Vind daarom een antwoord op de vraag: wat hindert iemand in zijn of haar herstel? De mate van rust moet aansluiten op wat iemand nodig heeft en dat is in geen enkel geval diegene aan zijn lot overlaten. Je zou het herstel dan zelfs negatief kunnen beïnvloeden.”

Inzicht 3: het snel inschakelen van een bedrijfsarts draagt wél bij aan herstel

“Als iemand is uitgevallen, is het belangrijk om zo snel mogelijk een afspraak met een bedrijfsarts te maken. Een bedrijfsarts helpt inzicht geven in het waarom en waardoor, zodat mensen begrijpen waarom ze in deze situatie zijn beland. Vaak ligt de oorzaak niet in het ontbreken van kwaliteiten, maar in het doorslaan in kwaliteiten en is het een uiting van zelfverwaarlozing. Als er sprake is van een burn-out, stimuleren we de medewerker om de energie die ze nog hebben te gebruiken voor dingen die een fijn gevoel geven. Ook stelt een bedrijfsarts samen met de medewerker een re-integratieplan op, met de persoonlijke behoeften als uitgangspunt. Ondertussen is het belangrijk dat de leidinggevende de juiste boodschappen naar de medewerker communiceert.”

Inzicht 4: tijdens de re-integratie is de medewerker gebaat bij een leidinggevende die zich dienstbaar opstelt

Belangstelling, betrokkenheid en steun zijn in deze fase onmisbaar. De kans is groot dat iemands zelfvertrouwen een grote deuk heeft opgelopen. Positioneer je daarom even niet ‘boven’ de medewerker, maar ga naast hem of haar staan. Vul niet in waar iemand behoefte aan heeft, maar blijf vragen stellen.”

Inzicht 5: als iemand aan het eind van het re-integratietraject is hersteld, maar niet terug kan naar de oude functie, kun je dat niet wijten aan de ziekte

‘’Als iemand uitvalt door ziekte, is er sprake van arbeidsongeschiktheid. Wanneer iemand is hersteld van bijvoorbeeld een burn-out, is er geen sprake van blijvende schade. Je kunt dan dus niet stellen dat iemand door medische redenen niet terug naar zijn of haar oude functie kan. Dan is er meer aan de hand en spreek je van disfunctioneren, iets wat eigenlijk vóór het moment van uitval al duidelijk had moeten zijn. Soms is dat lastig, want we leven in een tijd waarin productiviteit op het werk niet altijd makkelijk meetbaar is. Daarom het belangrijke advies: signaleer je wél iemands disfunctioneren, ga hier dan tijdig mee aan de slag. Ga het gesprek aan, maak een analyse en bedenk samen een verbetertraject.”

Deel dit artikel via: