Arthur Hilberdink en Juliette Kars
Inclusie is meer dan een streven; het is een realiteit
Bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is inclusief werkgeverschap meer dan een streven; het is een realiteit. Juliette Kars, verantwoordelijk voor de banenafspraak en Arthur Hilberdink, afdelingshoofd Facility Support, zijn nieuwe ambassadeurs van het onderwijsnetwerk NOW. Zij willen andere onderwijswerkgevers helpen bij het starten of opschalen van inclusief werkgeverschap. “Inclusie krijgt bij ons een gezicht. We zien dagelijks wat het oplevert, zowel voor de medewerkers als voor de organisatie.”
Van twaalf medewerkers naar een onmisbare afdeling
De RUG is sinds 2015 actief bezig met de banenafspraak. Er is een aparte afdeling, Facility Support, die banen creëert voor functies tot en met mbo 4-niveau. Als Arthur in 2018 instapt, bestaat het team uit twaalf medewerkers die zich richten op het monitoren van fietsen rondom de universiteitsgebouwen. Inmiddels is zijn afdeling gegroeid naar 45 medewerkers met functies tot en met mbo-4 niveau. Ze voeren uiteenlopende taken uit, zoals afvalinzameling, legionellabeheer, toetsenbordreiniging, administratieve klussen en ondersteuning bij interne verhuizingen en de catering. “Onze medewerkers zijn stuk voor stuk mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die nu een vaste plek hebben binnen onze organisatie. Dat is iets waar we trots op zijn.”
Juliette zorgt niet alleen voor het plaatsen van medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar zet zich ook in om binnen de organisatie draagvlak te creëren. “Ik wil ervoor zorgen dat mensen met een functiebeperking of bijvoorbeeld neurodiversiteit een vanzelfsprekende plek binnen de organisatie krijgen.” Speerpunt voor Juliette zijn functies vanaf mbo 4-niveau, waaronder academische en administratieve functies, zoals docenten en communicatiemedewerkers. Op dit moment zijn er zo’n 55 medewerkers via dit programma werkzaam bij de RUG, verspreid over verschillende faculteiten en diensten.
In totaal heeft de RUG nu dus ongeveer 100 mensen met de indicatie banenafspraak in dienst. Het gaat goed, maar de doelstelling is 195 fte, dus er is nog werk aan de winkel.
Financiële constructie en samenwerking
De financiering van deze banen komt deels uit een centraal budget, dat wordt gevuld door het College van Bestuur en bijdragen van faculteiten en diensten. Daarnaast betalen sommige faculteiten en diensten zelf hun medewerkers. Salarissen en inschaling zijn regulier, waardoor medewerkers binnen hun functieprofiel betaald worden. Juliette en Arthur werken nauw samen met gemeentes, het UWV en coaching bureaus om geschikte kandidaten te vinden. “Wij hebben hele korte lijntjes met het UWV en de gemeente, en daar zijn we erg blij mee.”
Werving en plaatsing
Wanneer een faculteit of dienst een vacature openstelt voor een medewerker binnen de banenafspraak, wordt deze in eerste instantie uitgezet binnen het bestaande netwerk van de RUG, zoals het UWV en gemeentes. Dit levert vaak voldoende geschikte kandidaten op. De vacatures worden soms breder gepubliceerd, maar dan is de ervaring dat het moeilijker is om gericht kandidaten uit het doelgroepregister te bereiken.
Bij de werving en plaatsing gaat het altijd om maatwerk. “We bereiden werkgevers er altijd op voor dat ze mogelijk aanpassingen moeten doen. Dat kan variëren van een rolstoeltoegankelijke werkplek tot het op maat maken van het takenpakket van de nieuwe medewerker. Stel bijvoorbeeld dat iemand het moeilijk vindt om direct klantcontact te hebben aan de telefoon. Dan zoeken we uit of die taak ook bij een ander iemand in het team belegd kan worden? “
Meerwaarde voor de organisatie en de medewerkers
Volgens Arthur zijn er duidelijke voordelen aan inclusief werkgeverschap. “We zien minder ziekteverzuim, meer begrip voor elkaar en een positieve werksfeer. Deze mensen kunnen net zoveel als jij en ik. Voor henzelf betekent het een stabieler leven, minder medicatie, een sociaal netwerk en actieve deelname aan de maatschappij.”
Juliette ziet mooie resultaten van het programma. Een van de medewerkers die haar inspireert, is iemand die alumni Nederlands interviewt over hun loopbaan na de studie. “Hij is een rolmodel en deelt openlijk zijn ervaringen, wat anderen helpt.”
Toch zijn er zeker ook uitdagingen. De financiële druk in het hoger onderwijs maakt het moeilijker om banen te creëren. “Efficiënt werken en functies goed borgen is nu belangrijker dan ooit,” zegt Arthur. “We willen duurzame banen creëren en behouden, ondanks de financiële uitdagingen.”
Daarnaast verschilt de bereidheid binnen faculteiten, benadrukt Juliette. “Er zijn afdelingen die voor de fanfare vooruitlopen en het gewoon proberen, en er zijn afdelingen waar het duwen en trekken is.” Een andere uitdaging is de vaak gevoelde koudwatervrees bij het plaatsen van hoger opgeleide medewerkers. “Mensen kunnen zich makkelijker voorstellen dat iemand afval scheidt dan dat iemand docent is. Terwijl we in de praktijk zien dat het gewoon kan en werkt.”
De afdeling Facility Support werkt nauw samen met de gemeente Groningen, het UWV en lokale scholen. “De lijnen zijn kort en we kennen elkaar goed. Dat is essentieel,” benadrukt Arthur. “We werken schouder aan schouder met alle betrokken partijen en dat zorgt voor een succesvolle aanpak.” Zo succesvol dat er niet altijd voldoende ruimte is om te voldoen aan de groeiende vraag naar inclusieve arbeidsplaatsen. “Een wervingsactie voor een avondploeg in de bibliotheek leverde 80 kandidaten op, maar we konden maar een paar plekken aanbieden. We zouden regionaal moeten samenwerken om deze mensen door te kunnen plaatsen.”
Opleiding, doorstroom en begeleiding
Een belangrijk aspect van de afdeling Facility Support is de begeleiding en doorstroom van medewerkers. “We bieden zeven BBL-plekken aan in gebouwbeheer en één in logistiek,” vertelt Arthur. “Daarnaast kijken we altijd naar talenten en proberen die verder te ontwikkelen. Een mooi voorbeeld is een medewerker met een mediaopleiding die nu helpt met het maken van podcasts.” De afdeling werkt met interne jobcoaches, zo wel Arthur zelf als de locatie leiders zijn geschoolde jobcoaches. Buiten de afdeling Facility Support wordt gewerkt met externe jobcoaches.
Tjebbe van Oostenbruggen bracht in 2024, als NSC Tweede Kamerlid, een bezoek aan de RUG. Hij was onder de indruk en zei er dit over:
“Het geheime recept? Ik weet niet of je het ‘geheim’ kunt noemen, maar wat mij opviel was het woord ‘aandacht’. Met een beetje extra aandacht en buiten de kaders denken, is een hele Facility Support-afdeling opgezet die allerhande werk uit handen neemt.”
Waarom zou een onderwijsinstelling hieraan meedoen?
Inclusief werkgeverschap biedt voordelen. Het verrijkt de werkomgeving en vergroot het begrip tussen collega’s. Juliette deelt een voorbeeld van een leidinggevende die een medewerker met autisme begeleidde. “Hij vertelde me hoeveel hij had geleerd over hoe anders iemand naar de wereld kan kijken.”
Daarnaast zijn er financiële voordelen, zoals loonkostensubsidies en de no-riskpolis. “We proberen werkgevers duidelijk te maken dat het niet alleen een investering is, maar dat het ook iets kan opleveren.”
Advies aan andere onderwijsinstellingen
Voor onderwijsinstellingen die met de banenafspraak aan de slag willen, hebben de nieuwe ambassadeurs een paar adviezen:
- Investeer in samenwerking: zorg voor goede contacten met het UWV en de gemeente.
- Creëer draagvlak: succesverhalen helpen om koudwatervrees weg te nemen.
- Denk in mogelijkheden: met maatwerk en flexibiliteit kunnen veel functies passend worden gemaakt.
- Wees geduldig en investeer in kennis: zorg dat je weet wat medewerkers nodig hebben om hun werk met plezier en duurzaam in te vullen.
Bij Facility Support wordt dagelijks bewezen dat inclusief werkgeverschap niet alleen maatschappelijk verantwoord is, maar ook van grote waarde is voor de organisatie. “We worden steeds belangrijker binnen de universiteit. Zonder ons zouden veel zaken zoals afvalverwerking of ondersteuning bij verhuizingen door dure externe bedrijven moeten worden gedaan. Wij bieden een betaalbare, duurzame oplossing en een kans voor mensen die anders aan de zijlijn zouden staan.”
Inclusief werkgeverschap vraagt om een investering, maar die betaalt zich terug in diversiteit, een inclusieve werkomgeving en gemotiveerde medewerkers. “Uiteindelijk kunnen deze medewerkers prima hetzelfde werk doen – en soms zelfs beter dan iemand die niet in de banenafspraak zit.”
Inspirerende voorbeelden
De successen van medewerkers zoals Christiaan en Curt laten zien wat mogelijk is met de juiste begeleiding. Christiaan heeft na een moeilijke start zijn leven op de rit en volgt nu een opleiding in logistiek. Curt stroomt door naar een functie als werkbegeleider en gebruikt zijn levenservaring om anderen te helpen.
Arthur besluit: “Ik hoop dat onze afdeling als inspiratie dient voor andere organisaties. Inclusie is geen verplichting, maar een kans om iets moois op te bouwen.”
Lees hier de verhalen van de andere ambassadeurs van het netwerk Onderwijswerkgevers!
