Technologische innovaties spelen een steeds belangrijkere rol in het bevorderen van inclusie op de arbeidsmarkt. Digitale platforms, apps en hulpmiddelen zoals exoskeletten helpen mensen met een ondersteuningsvraag om passend werk te vinden en duurzaam inzetbaar te blijven. Tink Open Café, georganiseerd door De Normaalste Zaak, Kennisalliantie Inclusieve Technologie en IJmond Werkt, richtte zich op het bewustmaken van werkgevers over de mogelijkheden van inclusieve technologieën.
Sprekers
- Saskia Baltrusch, Wetenschappelijk onderzoeker TNO
- Leendert Bos, kwartiermaker Kennisalliantie Inclusie en Technologie
- Erwin van Hardeveld, Algemeen directeur IJmond Werkt
- Steven Hubeek, Gangmaker De Normaalste Zaak
- Bob Westerink, Directeur en oprichter Anchiano
Inleiding
De bijeenkomst werd geopend met een introductie over de rol van inclusieve technologie in de arbeidsmarkt, waarbij de nadruk lag op de groensector als voorbeeld. Twee technologische ontwikkelingen kwamen aan de orde: exoskeletten en de Groen-app. Exoskeletten ondersteunen medewerkers fysiek bij hun werkzaamheden, terwijl de Groen-app hen helpt om hun taken beter te plannen en efficiënter uit te voeren. De sprekers deelden hun ervaringen met deze technologieën en bespraken hoe ze breder ingezet kunnen worden.
Dé Groen-app
Erwin van Hardeveld vertelde over de uitdagingen waarmee zijn organisatie te maken heeft. Net als veel andere sociaal ontwikkelbedrijven (SW-bedrijven), staat IJmond Werkt voor de taak om met steeds minder middelen en mensen hetzelfde werk te verrichten. Eén van de oplossingen die ze hebben geïmplementeerd is de Groen-app, een tool die medewerkers helpt hun werkzaamheden in de groensector efficiënter te plannen en uit te voeren.
Erwin legde uit dat medewerkers vaak niet precies weten wat er van hen wordt verwacht of hoe de planning eruitziet. Dit kan leiden tot vertragingen en extra kosten. De app geeft duidelijke instructies over welke taken wanneer, waar en hoe moeten worden uitgevoerd. Dit verhoogt niet alleen de productiviteit, maar ook de zelfredzaamheid van de medewerkers.
Vooral jongere medewerkers omarmen de app snel, omdat ze al gewend zijn aan telefoons en tablets. Oudere, minder digitaal vaardige medewerkers krijgen hulp van jongere collega’s, wat bijdraagt aan hun betrokkenheid en zelfstandigheid. Dit zorgt ervoor dat IJmond Werkt minder begeleiding hoeft in te zetten en tegelijkertijd het werk inclusiever maakt.
Kijk hier naar een video over Dé Groen-app.
Bob Westerink gaf inzicht in de technische ontwikkeling van de Groen-app, die in samenwerking met TNO tot stand kwam. De app is ontworpen op basis van feedback van de eindgebruikers, waardoor hij goed aansluit op de dagelijkse behoeften en werkprocessen. Medewerkers waarderen vooral het overzicht en de structuur die de app biedt, wat leidt tot minder werkdruk en meer rust.
De app kan per organisatie worden aangepast en de informatie in de app is zo gedetailleerd is als de opdrachtgever wenst. Gemeenten kunnen bijvoorbeeld specifieke eisen stellen aan groenonderhoud, met die informatie wordt vervolgens in de app gewerkt.
Saskia Baltrusch voegde hieraan toe dat uit onderzoek blijkt dat de Groen-app de efficiëntie van de medewerkers verbetert. Niet omdat ze sneller werken, maar omdat ze beter weten wat ze moeten doen en daardoor minder tijd verspillen aan het bedenken van hun volgende stap. Bovendien voelen ze zich meer verantwoordelijk voor hun werk, wat hun betrokkenheid verhoogt.
De Groen-app helpt anderstaligen
Een Oekraïense medewerker die het Nederlands nog niet voldoende beheerst kan de app in het Oekraïens gebruiken. Bij elk woord kan diegene zijn vinger op het woord houden, waarna het Nederlandse equivalent verschijnt. Dit helpt anderstaligen om vaktermen en Nederlandse woorden te leren terwijl ze aan het werk zijn.
❇️ Health2work biedt advies en demo van exoskeletten
❇️ Meer info over de Groen-app
❇️ Meer info over de Grijs-app
Exoskeletten
Ook het gebruik van exoskeletten kwam aan de orde tijdens deze bijeenkomst. Saskia Baltrusch legde uit dat exoskeletten draagbare hulpmiddelen zijn die fysieke ondersteuning bieden, bijvoorbeeld aan de schouders of de rug. In verschillende sectoren, waaronder de groensector, is onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze hulpmiddelen. Het onderzoek richtte zich op het verminderen van fysieke belasting bij zwaar werk, zoals schoffelen of langdurig gebukt staan.
Er zijn verschillende soorten. Zachte exoskeletten bieden minder ondersteuning, maar zitten comfortabeler en kunnen de hele dag worden gedragen. Harde exoskeletten geven meer ondersteuning, maar worden vaak alleen ingezet voor specifieke, zware taken.
Onderzoek toonde aan dat exoskeletten de snelheid van het werk niet verhoogden, maar wel de duur dat medewerkers hun werk zonder fysieke klachten konden volhouden. Dit draagt bij aan de duurzame inzetbaarheid van werknemers, omdat het risico op blessures en uitval vermindert.
Erwin van Hardeveld vertelde dat ze bij IJmond Werkt ook ervaring hebben met exoskeletten, maar dat ze vooral enthousiast zijn over de elektrische schoffel, die het schoffelwerk veel minder belastend maakt voor medewerkers.
❇️ Health2work biedt advies en demo van exoskeletten
❇️ Meer info exoskeletten, Tint West Brabant
Kosten en investeringen
De initiële eenmalige investering voor de Groen-app ligt tussen de 20.000 en 30.000 euro, ongeacht het aantal gebruikers. Dit relatief lage bedrag is mogelijk door de kracht van samenwerking en gezamenlijk investeren. Volgens Erwin kan deze investering snel terugverdiend worden door een verhoogde productiviteit en minder behoefte aan persoonlijke begeleiding. Voor exoskeletten zijn de kosten afhankelijk van het type tussen de 2.500 en 5.000 euro. Ook zij bieden aanzienlijke voordelen, vooral door het voorkomen van uitval door blessures, wat langdurige kosten bespaart.
Sector brede toepassingen
Hoewel het voorbeeld van de Groen-app zich in eerste instantie richtte op de groensector, bestaat er inmiddels ook de Grijs-app, voor onderhoud in de openbare ruimte. Platforms voor andere sectoren zoals schoonmaak, onderhoud en bouw zijn in ontwikkeling. Het gebruik van deze technologieën maakt complex werk toegankelijker voor mensen die anders moeite zouden hebben met de taken. Dit helpt werkgevers bij het creëren van een inclusieve werkomgeving, zonder dat er afbreuk wordt gedaan aan de efficiëntie of kwaliteit van het werk.
De rol van inclusieve technologie in de arbeidsmarkt
Leendert Bos van Kennisalliantie Inclusie en Technologie benadrukte dat exoskeletten en andere technologieën zoals de Groen-app veel potentie hebben om mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt te ondersteunen. Hoewel exoskeletten vaak worden gebruikt door mensen met fysieke klachten, worden ze ook preventief ingezet om te voorkomen dat klachten ontstaan. Dit maakt ze in ieder geval relevant voor een aantal beroepen (bijvoorbeeld stukadoors).
Uitdagingen en lessen
Uit de discussies tijdens het webinar bleek dat een goede voorbereiding essentieel is bij de implementatie van technologie in de werkprocessen. Dit geldt voor zowel exoskeletten als de Groen-app. Een slechte implementatie kan ertoe leiden dat medewerkers de technologie niet omarmen, terwijl een goed doordachte integratie juist zorgt voor meer betrokkenheid en gebruiksgemak.
Een van de belangrijkste voordelen van inclusieve technologie is dat ze bijdragen aan de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Zowel exoskeletten als de Groen-app verminderen de fysieke en mentale belasting van werk, waardoor medewerkers langer gezond en productief kunnen blijven werken. Dit is van groot belang in een tijd waarin de pensioenleeftijd steeds verder omhooggaat en bedrijven meer aandacht moeten besteden aan het welzijn van hun werknemers.
Samenwerking met reguliere werkgevers
Een belangrijk thema tijdens het webinar was hoe reguliere werkgevers meer betrokken kunnen worden bij het gebruik van inclusieve technologie. Bob Westerink en Erwin van Hardeveld legden uit dat technologie zoals de Groen-app zo moet worden ontwikkeld dat het niet alleen geschikt is voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar ook voor reguliere werknemers. Dit maakt het voor werkgevers aantrekkelijker om deze technologie te gebruiken, omdat ze er hun gehele personeelsbestand mee kunnen ondersteunen.
Erwin benadrukte ook het belang van samenwerking met scholen. Studenten die tijdens hun opleiding al vertrouwd raken met technologie, kunnen deze kennis meenemen naar het bedrijfsleven. Daarnaast zouden reguliere bedrijven meer initiatief moeten nemen in het ontwikkelen van technologie die inclusie bevordert.
Conclusie
Inclusieve technologie speelt een belangrijke rol in het bevorderen van inclusie op de arbeidsmarkt. Innovaties zoals de Groen-app maken werk toegankelijker voor mensen met een ondersteuningsbehoefte, terwijl ze ook de productiviteit kunnen verhogen en zorgen voor duurzame inzetbaarheid. Door samenwerking tussen SW-bedrijven, reguliere bedrijven en onderwijsinstellingen kunnen deze technologieën verder worden ontwikkeld en breder worden toegepast, zodat inclusie steeds meer de norm wordt.